1 Musa 2 : 18 - 24
Di tompa Debata
do pangurupi na saangkup
(Tuhan
menciptakan penolong yang sepadan)
Patujolo
Hasintongan ni pandohan “nunga
denggan diida Debata” na tinompa-Na i, tarida ma i sian saluhut jojoran ni
panompaon ni Debata. Ditompa Debata do jolma i asa adong mangarajai saluhut na
tinompa i, pangisi ni tano on. Ditompa Debata jolma i, asa marpinompari jala
sopar. Saluhutna i holan asa singkop, denggan jala uli saluhut na jinadihon ni
Debata. Hinorhon ni godang ni sirajaan i jala ingkon adong hagabeon
parpinomparon i, ndang tutu denggan holan sada na mangarajaisa jala na boi
pasauthon tona ni Debata taringot tu na manggohi tano on. Siala ni ido, tung
saluhut do di ida Debata na ringkot di tano on nang di jolma i sandiri, na gabe
penanggung jawab di saluhut jadijadian ni Debata. Antong, taida ma na gabe
tanggung jawab nu jolma i na ni lehon ni Debata siulahononna di portibi on:
Hotorangan
Ay. 18
Ndang jadi punjung jolma i; Jolma i ndang boi mangolu molo so adong donganna. On
ma na patuduhon bahwa jolma i ima mahkluk sosial. Jolma i mangharingkothon
halak na asing, jala ido dibahen Debata sada tugas ni jolma i. Dang marhuaso
jala ndang margogo jolma mangulahon saluhut tanggung jawab na pinasahat ni
Debata, laho mngarajai sandok na san a tinompa na i. Umbahen ido ringkot adomng
parompuan i na gabe pangurupi na saangkup do bao i. laos marhite sian hubungan
ni baoa dohot parompuan i do gabe boi patulusonna ima taringot tu hasoparon
laho manggohi tano on. Didok: pangurupi
– bahen angkupna: marlapatan do on
sasahalak i do pasingkophon manang menyempurnakan. Boi dohonon hata on ima
marlapatan:”dongan na tung mansai
diharingkothon”. Pandohan on sasintongna jotjot do dipakke taringot tu
pangalaho ni Debata na sai tong mangurupi jolma i (Allah sebagai penolong
manusia: 2 Musa 18 : 4; 5 Musa 33 : 4, 7, 29; Psalm 33 : 20; 115 : 9 – 11; 121
: 2; 124 ; 8; 146 ; 5). Taparrohaon ma hata angkup (menyatakan kesetaraan) ni
baoa dohot boruboru ( 1:26-27). Dison taida na dos do gogo manang huaso ni
nasida na dua. Kesetaraan jender. Hata pangurupi dison ndang na gabe budak, manang parkarejo. Baoa
dohot boruboru gabe sada hubungan na singkop nang dibagasan ulaon, pamingkirion
nang tanggung jawab.
Ay. 19-20. Dijadihon Debata Jahowa sian nasa
binatang …. On ma na pabotohon na jumolo do pahanpahanan i dijadihon Debata asa
jolma i. Laos on ma naeng dohonna: jumolo do diparade Debata saluhut na tau
mangalehon ngolu di jolma i, as ape ditompa jolma i. Jumolo diparade Debata di
jolma i na sa na ringkot asa unang marhahurangan nasida dung ditompa Debata
jolma i di ari pa-6-on. Tanggung jawab na tung mansai balga do dilehon Debata
tu si Adam asa dibahen si Adam goar ni nasa na marhosa laos i saut ma i goarna
molo dung i digoar ibana. Mambahen goar ndada holan mambahen, alai sian i
tarida jala mangihut ma sada tangggung jawab manjagahonsa, na gabe sahalak na
marhuaso ibana di nasa na ginoaranna. Goar tung mansai ringkot doi di halak Heber.
On ma na patuduhon manang na songon dia tanggung jawab manang wewenang dohot
huaso ni jolma maradophon angka pahanpahanan (binatang). Alai ndang adong dope
donganna pangurupi di ibana. Ay. 21
Ayat on ma na
patangkashon manang na songon dia sasintongna sada hubungan ni baoa dohot boruboru.
On ma na pabotohon manang na songon dia hajonohan ni baoa dohto parompuan
(manusia itu memiliki hubungan yang sangat intim). Hata Heber na mandok:”rusuk” mandok sada sisi sian
parngoluaon ni hajolmaon (aspek kepribadian manusia) na mambahen sada analogi
bahwa si Adam na tinompa hombar tumiru rupa ni Debata na ihut patanakhon
taringot tu pangalahona. Rusuk on pe boi do marlapatan na pangoluhon, umbahen
ido gabe didok Hawa i na gabe ina ni sude na mangolu (3:20). Ay. 22: Dung i
dipauli Debata Jahowa rusuk na binuatna i sian si Adam, bahen boruboru, jala ditogu ibana tu si Adam.
Pandohan on boi do marlapatan: na Debata do mangudurhon baoa i (Allah sebagai
pengiring laki-laki). Rusuk ima bagian ni pamatang na manjagahon angka horong
na tung mansai arga, ima: ate-ate nang na asing nari. Rusuk do na manghopol
saluhut na i. Lapatanna: penjaga i ingkon dijaga. Parompuan na manjagahon na
ringkot dipamatang i, ingkon jagaon ni nampuna pamatang i sandiri, on ma
lapatan ni hata angkupna (kesetaraan). Ay. 23-24: Parompuan …. Baoa….sada
daging….manadingkon natorasna. On ma na nidokna na gabe sada ripe (keluarga),
jala si Musa manggombarhon sada keluarga i sada bagian na tung mansai ringkot,
ala perkawinan i dao rumingkot sian simatua (Perkawinan
lebih terutama dari mertua). Baoa dohot parompuan naung sada daging, nga
ampe be sada tanggung jawab muse dibagasan ripena sandiri. Dang na mandok dang
adong be hubungan ni anak dohot natoras, alai songon pengalihan tanggung jawab
na lobi ringkot muse nunga sahat tu nasida. Ai nasida naung gabe sada, nunga
gabe patubuhon sada “ULU” (pemimpin) di ripe na sandiri. Ndang denggan dua ULU
disada siuluhonon, umbahen na gabe ingkon tadinghonon na natorasna. Hata;”sada sibuk” (Rut
1:14; Mat 19:5-6; Ep
5:31), on ma sada
pandohan na mandok haringkoton ni sada parsaoran na tung singkop jala sada
hubungan na rumingkot dibagasan hubungan ni suami isteri. Marhite sian i, ndang
adong be dosa dibagasan hubungan i, ai nunga dipasada nasida. Sada sibuk ipe
ido na gabe sada tanggung jawab na pinasahat ni Debata, jala sipaingot doi asa
ndang boi “dua sibuk”. Lapatanna: unang mangalangkup, jala ndang jadi sirang(ia
so sinirang ni hamatean). Ai hancit do na sirang naung sada hian.
Siboanon tu
jamita
1.
Dirohahon
Debata do na sa na ringkot di jolma i. Tarida ma i dilehon do di jolma i
saluhut haringkotanna, asa unang tung jumpang nian nasa na mabahen ibana gabe
sundat pasauthon tangging jawab na pinasahat ni Debata tu jolma i
2.
Dilehon Debata
huaso tu jolma mangarajai saluhut na tinompa ni Debata. Huaso mangarajai dison
ndada na gabe marlomolomo, alai huaso na bertanggungjawab. Jolma i
manghangoluhon sian na tinompa ni Debata alai laos jolma i do na manjagahon na
tinompa i. Ai nang Debata muruk do molo disegai na tinompa i. Taparateatehon ma
nuaeng na masa: eksploitasi na marlobi mambahen sega lingkungan, termasuk ma i
mambahen punah angka binantang, sega angka tombak, kotor angka tao nang sunge.
Parsaripeon i dipasupasu Debata, ala na sada do
nasida, sada daging, sada roha, sada panghaporseaon, sada panghirimon jala na
umboto dia do kewajiban dohot hak na. On ma ripe na pinarsitta ni Debata.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar